Yıllardan beri kayıtlı sesleri dinlemek için hoparlör kullanıyoruz. Büyük hoparlörler, küçük hoparlörler, kulaklıklar… Hepsinin çalışma prensibi aynı. Elektrik enerjisini akustik enerjiye dönüştürüp ses dalgalarını hava aracılığı ile kulağımıza iletiyorlar.

Peki, şöyle bir sistem düşünün…

Sistemin içinde hoparlör yok. Kayıtlı sesler bir verici aracılığı ile size yönlendiriliyor, siz de hiçbir cihaz kullanmadan bu sesleri duyabiliyorsunuz. Ve sadece siz duyabiliyorsunuz!

Böyle bir şey mümkün mü?

Massachusetts Institute of Technology (MIT), Lincoln Laboratory’de yapılan bir çalışma bunun mümkün olduğunu gösteriyor!

 

Kişiye Özel İletim

The Optical Society (OSA) tarafından yayınlanan Optics Letters dergisinde, araştırmacılar Sullenberger, Kaushik ve Wynn, lazer bazlı iki farklı yöntem kullanarak müzik ve konuşma gibi çeşitli kayıtları konuşma seviyesinde hedefledikleri kişinin kulağına aktarabildiklerini belirtiyorlar.
Araştırma ekibinin lideri Charles M. Wynn bunu şöyle açıklıyor:

Geliştirdiğimiz sistem ile bilgiyi [kayıtlı sesi] belli bir mesafeden bir kişinin kulağına doğrudan gönderebiliyoruz. Bu, insan gözüne ve cildine herhangi bir zarar vermeden, sadece tek bir kişi tarafından duyulabilen sinyal taşıyabilen ilk lazer sistemi.

 

Fotoakustik Etki

Kulanılan her iki yöntem de fotoakustik etki (photoacoustic effect) prensibi üzerine kurulmuş. Fotoakustik etkisini, kabaca, bir materyalin ışığı emmesinden sonra oluşturduğu ses dalgası olarak açıklayabiliriz.

Wynn ve ekibi havadaki su buharını ışığı emmek ve sonrasında ses dalgaları oluşturmak için kullanmış:

Bu yöntem neredeyse kuru denilebilecek ortamlarda bile işe yarıyor çünkü hemen hemen her zaman havada az da olsa su bulunuyor, özellikle de insanların çevresinde. Lazer dalgaboyu ses tarafından güçlü bir şekilde absorbe edildiği taktirde sistem için fazla suya ihtiyacımız olmadığını keşfettik. Bu çok önemli çünkü absorbe ne kadar güçlü olursa o kadar çok ses üretmek mümkün.

İki Farklı Yöntem

Araştırmacılar, yukarıda da belirttiğim gibi, fotoakustik etki prensibi üzerinden iki farklı yöntem kullanmışlar.

Bunlardan biri, “sweeping” tekniği. Bu teknik ile laboratuvarlarda yapılan testlerde araştırmacılar karşılarındaki kişiye 2.5 metreden 60 dB şiddetinde ses göndermeyi başarmışlar. Sistemin daha uzun mesafeler için kolayca geliştirilebileceğini düşünüyorlar.

Araştırmacılar diğer teknikte ise kayıtlı sesi lazerin gücünü ayarlayarak lazer ışını içine encode etmişler. Yaptıkları testler sonucunda bu yöntemde sesin daha kaliteli (net) fakat seviyesinin daha düşük olduğunu belirtiyorlar.

 

Sonraki Adım

Araştırma ekibinden Sullenberger bir sonraki adımın çalışmaları açık havada daha uzun mesafelere taşımak olduğunu söylüyor ve bu teknolojinin bir gün ticarileşmesini umduğunu belirtiyor.

Böyle bir sistemle çok yaratıcı ses uygulamaları ortaya çıkabilir, bu teknoloji sahnelerden müzelere, arabalardan okullara kadar farklı farklı yerlerde kullanılabilir.

 

İlginizi çekebilir:

Cips Paketi, Saksı ve Diğer Objeleri Görsel Mikrofona Çeviren Teknoloji

 

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Benzer paylaşımlar için beni Facebook ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

Kaynaklar: (1) R. M. Sullenberger, S. Kaushik, C. M. Wynn. “Photoacoustic communications: delivering audible signals via absorption of light by atmospheric H2O”  (2) The Optical Society, “New Technology Uses Lasers to Transmit Audible Messages to Specific People

Fotoğraflar: Massachusetts Institute of Technology (MIT), Lincoln Laboratory.

© 2019 Ufuk Önen. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.