VCA (Voltage Controlled Amplifier) ve subgroup çoğu zaman birbirleri ile karıştırılıyor. Hatta bazen ikisinin aynı şey olduğu düşünülüyor. Yaptıkları iş benzer ama çalışma prensipleri farklı ve bu farklılık bazen kullanım açısından önemli olabiliyor.

 

VCA

VCA, seçtiğiniz bir grup kanalın seviyesini tek bir fader ile azaltmak veya artırmak için kullanılır. Bu sırada kanalların kendi aralarındaki seviye dengesi değişmez.

Örnek olarak üç farklı synthesizer kanalını gruplayıp seviyelerini tek bir fader ile kontrol etmek istiyorsunuz. Synth 1 fader -12 dB; synth 2 fader -6 dB, synth 3 fader -9 dB konumunda olsun. VCA fader 0 dB konumundayken seviyelerde değişiklik olmaz. VCA fader’ını -3 dB konumuna çektiğinizde grupta bulunan kanalların seviyeleri de tek tek 3 dB azalır: Synth 1 fader -15 dB; synth 2 fader -9 dB; synth 3 fader -12 dB konumuna gelir.

VCA, dijital ortamda DCA (Digitally Controlled Amplifier) olarak da adlandırılıyor.

 

Subgroup

Subgroup da VCA gibi seçtiğiniz bir grup kanalın seviyesini topluca kontrol etmek için kullanılır. Subgroup fader (ya da submaster fader) ile azaltma veya artırma yapılırken (yine VCA’de olduğu gibi) kanalların kendi aralarındaki seviye dengesi değişmez.

 

VCA ile Subgroup Arasındaki Fark

Peki, diyeceksiniz ki VCA ile subgroup arasında ne fark var?

VCA ile “normal” subgroup arasındaki en önemli fark, ‘summing’ adı verilen sinyali birleştirme işlemidir.

VCA, sadece kanalların seviyelerini kontrol etmek için kullanılır. VCA üzerinde sinyal bulunmaz. Subgroup ise kanallardan gelen sinyalleri toplayıp birleştirir. Subgroup, sinyal taşıdığı için bir ‘buss’tır. VCA bir buss (ya da ‘bus’) değildir. VCA, üzerinden sinyal geçmediği için, ses seviyesini uzaktan kontrol eden bir kumanda gibi düşünülebilir.

Subgroup

 

Uygulamalardaki Farklılıklar

VCA ile subgroup arasındaki fark teknik olarak bu şekilde. Kullanım olarak ele alacak olursak, eğer yapmak istediğiniz iş bir grup kanalın seviyesini topluca kontrol etmekse, o zaman VCA ile subgroup arasında pratikte herhangi bir fark yok. İkisini de kullanabilirsiniz.

Diğer yandan eğer grupladığınız kanallar üzerinde topluca bir sinyal işleme yapacaksanız o zaman “normal” subgroup kullanmalısınız. Yukarıda da belirttiğim gibi VCA bir buss olmadığı ve summing yapmadığı için grupladığınız kanallar üzerinde topluca sinyal işleme yapamazsınız.

Örnek olarak yine elimizde üç synthesizer kanalı olduğunu düşünelim. Bu üç kanalı birleştirip grup halinde kompresör uygulamak istersek bunu ancak subgroup ile yapabiliriz.

Aynı örnek üzerinden devam ederek bu üç synthesizer için iki farklı reverb kullandığımızı düşünelim. Synth 1 ve 2 için send yolu ile reverb 1; synth 3 için de yine send yolu ile reverb 2 üzerinden efekt kullandığımızı varsayalım. Böyle bir durumda reverb 1 ve reverb 2’nin kanallarını da subgroup içine dahil etmek durumundayız. Aksi taktirde subgroup fader ile grubun seviyesini topluca azalttığımızda post fader konumunda send yolu ile reverb’e gönderdiğimiz sinyal seviyesi değişmez. Diğer bir deyişle gruptaki synthesizer kanallarının seviyelerinin toplamı azalır ancak reverb seviyesi azalmayacağı için reverb yüksek kalır.

VCA kullanarak yaptığımız gruplamada ise kanalların kendi seviyeleri azaldığı veya arttığı için post fader konumunda send yolu ile gönderilen sinyal seviyeleri de azalır veya artar. Örneğimizdeki üç synthesizer kanalını VCA ile kontrol ederseniz seviyeyi topluca azalttığınızda veya artırdığınızda reverb’e giden sinyal de (diğer deyişle reverb seviyesi de) artar veya azalır. Reverb kanallarını VCA grubuna dahil etmeye gerek kalmaz.

Sadece bu üç synthesizer değil de grup dışındaki başka enstrümanlarla da send yöntemi ile ortak kullanılan bir reverb veya efekt varsa VCA ve “normal” subgroup farkına dikkat etmek gerekir.

Konu ile ilgili olarak “Aux Send: Pre-Fader ve Post-Fader Konumu” ve “Plug-in’lerin ‘Insert’ ve ‘Send’ Olarak Kullanımları” başlıklı yazılarımı okuyabilirsiniz.

Aux Send: Pre-Fader ve Post-Fader Konumu

 

Plug-in’lerin ‘Insert’ ve ‘Send’ Olarak Kullanımları

 

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Başlık fotoğrafı: Dylan McLeod | Unsplash

Benzer paylaşımlar için beni Facebook ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

© 2018 Ufuk Önen. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.