Bu yıl yedincisini düzenlediğim DAW anketinin sonuçları belli oldu! 7 Kasım 2022 ile 4 Ocak 2023 tarihleri arasında açık kalan 2022 DAW anketine 1271 kişi katıldı.

Bu sene ankete yeni eklenen bir kategori vardı: Post-prodüksiyon (görüntülü medya için ses).

Geçtiğimiz yıllarda anketimiz şu soruyla açılıyordu: “Müzik ve ses teknolojileri ile ilginiz”. Bu sorunun cevabı için “hobi” ve “profesyonel” olmak üzere iki seçenek bulunuyordu. Bu sene o soruyu “Çalışma alanınız” olarak değiştirdim ve üçüncü seçenek olarak “post-prodüksiyon”u ekledim. Bu alanda faaliyet gösterenlerin neredeyse tamamı profesyonel olarak çalıştıkları için “profesyonel” ve “hobi” ayrımı yapmadım.

2022 anketinin sonuçlarını aşağıda detaylı bir şekilde sizlere aktaracağım. Ondan önce, eğer incelemek isterseniz geçmiş yılların anket sonuçlarına aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz:

Şimdi gelelim 2022 anketinin sonuçlarına…

Soru 1: “Çalışma alanınız”

1271 katılımcıdan 78’i post-prodüksiyon alanında çalıştığını (%6); 501’i müzik prodüksiyonu ile profesyonel olarak ilgilendiğini (%39); 692’si ise müzik prodüksiyonu ile hobi olarak ilgilendiğini (%54) söylemiş.

Geçtiğimiz yıl katılımcıların %51’i profesyonel, %49’u ise hobi olarak ilgilenen kullanıcılardan oluşuyordu.

Soru 2: “Ağırlıklı olarak kullandığınız bilgisayar işletim sistemi”

1271 katılımcıdan 854’ü işletim sistemi olarak Windows’u tercih ettiğini söylemiş, bu da toplam oyların %67’sini oluşturuyor.

Geçtiğimiz yıl Windows tercih edenler yine buna çok yakın bir yüzdeyi oluşturuyordu (%65).

Soru 3: “DAW kullanımınız”

Ankete katılanların %39’u birden fazla DAW kullandığını belirtmiş. Bu sonuç 2021 anketine göre ise biraz daha düşük. Geçtiğimiz yıl katılımcıların %44’ü birden fazka DAW kullandıklarını söylemişlerdi.

Soru 4: “Birinci tercih olarak kullanmakta olduğunuz DAW”

Evet, işte geldik 2022 DAW anketinin galibine…

2022 DAW anketinin bir numarası FL STUDIO (Image-Line).

2021 anketinde ikinci sırada yer alan FL STUDIO, bu yıl oyların %24’ünü alarak 2022 anketinin galibi oldu!

2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarında üst üste dört defa birinci olan Studio One, bu sene oyların %22’sini alarak 2022 anketini ikinci sırada tamamladı.

2022 anketinde 3, 4, 5, 6 ve 7. sıralar 2021 anketi ile aynı.

Üçüncü sırada LOGIC PRO (Apple) var. 2016-2019 arasında ikinciliği kimseye bırakmayan Logic Pro, 2020 ve 2021 yıllarını üçüncü sırada tamamlamıştı.

Dördüncü sırada LIVE (Ableton) yer alıyor. Live, istikrarlı bir şekilde anketleri genelde hep dördüncü ve beşinci sıralarda tamamlıyor, bu sene de bir değişiklik olmadı.

Beşinci sırada CUBASE (Steinberg) var. Bu ankette yıllar içinde en çok yer değiştiren Cubase oldu. Anketi iki defa birincilikle tamamlayıp sonra düşüşe geçti. 2020 yılında tekrar yükselip birinciliği sadece bir oy farkla Studio One’a kaptırdı. 2021’de ciddi bir düşüş ile beşinci sıraya geriledi. Bu sene de beşinci sırada.

Altıncı sırada PRO TOOLS (Avid) yer alıyor. Pro Tools son yıllarda anketi altıncı ve yedinci sıralarda tamamlıyor, bu sene de bir değişiklik olmamış.

Yedinci sırada REAPER (Cockos) var. Reaper da tıpkı Live ve Pro Tools gibi istikrarlı bir şekilde sıralamadaki yerini hep koruyor.

Aşağıda 2022 DAW anketinin ilk yedi sırasını liste halinde görebilirsiniz. Köşeli parantez içindeki rakamlar o DAW’ın sırasıyla 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarındaki pozisyonlarını gösteriyor.

  1. FL Studio (Image-Line) [5 / 4 / 4 / 3 / 4 / 2]
  2. Studio One (Presonus) [6 / 3 / 1 / 1 / 1 / 1]
  3. Logic Pro (Apple) [2 / 2 / 2 / 2 / 3 / 3]
  4. Live (Ableton) [4 / 5 / 5 / 4 / 5 / 4]
  5. Cubase (Steinberg) [1 / 1 / 3 / 5 / 2 / 5]
  6. Pro Tools (Avid) [3 / 6 / 6 / 7 / 7 / 6]
  7. Reaper (Cockos) [7 / 7 / 7 / 6 / 6 / 7]

Tam listeyi ve DAW’ların aldıkları oy sayıları ile yüzdeleri aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

Profesyoneller ile Hobi Olarak İlgilenenleri Tercihleri Farklı!

Müzik prodüksiyonu alanında profesyoneller ile hobi olarak ilgilenenlerinin cevaplarını ayırdığımızda tabloda küçük değişiklikler oluyor.

2022 DAW anketinde profesyonellerin tercihi STUDIO ONE oldu. İkinci sırada FL STUDIO, üçüncü sırada ise LOGIC PRO var.

Profesyonellerin listesinde dördüncü sırada LIVE, beşinci sırada CUBASE, altıncı sırada PRO TOOLS, yedinci sırada ise REAPER yer alıyor.

Profesyonellerin tercihleri ile oluşturulan tam listeyi ve DAW’ların aldıkları oy sayıları ile yüzdeleri aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

2022 DAW anketinde müzik prodüksiyonu ile hobi olarak ilgilenenlerin tercihi, FL STUDIO oldu. İkinci sırada STUDIO ONE, üçüncü sırada ise LIVE var.

Hobi olarak ilgilenenlerin tercihleri ile oluşturulan tam listeyi ve DAW’ların aldıkları oy sayıları ile yüzdeleri aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

Post Prodüksiyon (Görsel Medya İçin Ses)

Yukarıda da belirttiğim gibi, post prodüksiyon alanında faaliyet gösterenlerin neredeyse tamamı profesyonel olarak çalıştıkları için bu kategoride “profesyonel” ve “hobi” ayrımı yapmadım.

2022 anketinde post prodüksiyon üzerine çalışanların tercihi açık ara ile PRO TOOLS oldu. İkinci sırada LOGIC PRO, üçüncü sırada REAPER, dördüncü sırada AUDITION, beşinci sırada ise NUENDO var.

Sıralamanın böyle olacağını tahmin etmiştim. Pro Tools müzik prodüksiyonu alanında (özellikle ev kullanıcılarını sayılarının artmasıyla) popülerliğini kaybediyor ancak post prodüksiyon alanında tüm dünyada hala liderliğini koruyor.

Post prodüksiyon üzerine çalışanların tercihleri ile oluşturulan tam listeyi ve DAW’ların aldıkları oy sayıları ile yüzdeleri aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

Post prodüksiyon kategorisine ait birkaç veriyi daha paylaşmak istiyorum. Bu kategoride tercih edilen bilgisayar Mac (%63). Katılımcıların %36’sı tercin ettikleri DAW’ı 1-3 yıldan beri kullandığını belirtmiş. Bu da bu alana yeni giren ve Pro Tools kullanmaya başlayan kullanıcılar olduğuna işaret ediyor. Bu kategorideki katılımcıların ikinci tercih olarak kullandığı en popüler DAW’lar, LOGIC PRO (%30) ve REAPER (%16).

Soru 5: “Bu DAW’ı kaç yıldan beri kullanıyorsunuz?”

Genel olarak DAW tercihinin bir alışkanlık olduğu ve alışkanlıkların kolay kolay değişmediği düşünülür. Bu sorunun sonucu bu genel düşüncenin tersinde bir noktada duruyor. 1271 katılımcıdan 587’si (%46) birinci tercih olarak kullandığı DAW’ı 1-3 yıldan beri, 337’si (%27) ise 4-6 yıldan beri kullandığını ifade etmiş. Bu sonuç bize alışkanlıklrın değişebildiğini gösteriyor.

Soru 6: “İkinci tercih olarak kullanmakta olduğunuz DAW”

İkinci tercih olarak başı çeken DAW, STUDIO ONE oldu. Studio One, geçtiğimiz yıl ikinci tercih listesinde ikinci sıradaydı.

İkinci tercih listesinde ikinci sırada LIVE, üçüncü sırada ise LOGIC PRO var.

İkinci tercih listesinin dördüncü sırasında FL STUDIO, beşinci sırasında ise CUBASE var.

Aşağıda 2022 DAW anketinin ikinci tercih listesinin ilk yedi sırasını liste haline görebilirsiniz. Köşeli parantez içindeki rakamlar o DAW’ın sırasıyla 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarındaki konumlarını gösteriyor.

  1. Studio One (Presonus) [4 / 3 / 1 / 2]
  2. Live (Ableton) [3 / 4 / 2 / 3]
  3. Logic Pro (Apple) [1 / 1 / 4 / 1]
  4. FL Studio (Image-Line) [6 / 1 / 6 / 4]
  5. Cubase (Steinberg) [2 / 6 / 3 / 5]
  6. Pro Tools (Avid) [5 / 5 / 5 / 6]
  7. Reaper (Cockos) [7 / 7 / 6 / 7]

Tam listeyi ve DAW’ların aldıkları oy sayıları ile yüzdeleri aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

Profesyoneller ile Hobi Olarak İlgilenenleri Tercihleri Biraz Farklı

Profesyoneller ile hobi olarak ilgilenenlerinin cevaplarını ayırdığımızda tıpkı birinci tercih listesinde olduğu gibi ikinci tercih listesinde de tablo değişiyor.

Profesyonellerin ikinci tercih listesinin ilk beş sırasında STUDIO ONE, LOGIC PRO, LIVE, PRO TOOLS ve FL STUDIO var. Tam listeyi ve DAW’ların aldıkları oy sayıları ile yüzdeleri aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

Hobi olarak ilgilenenlerin ikinci tercih listesinin ilk beş sırasında ise STUDIO ONE, FL STUDIO, LIVE, CUBASE ve LOGIC PRO var. Tam listeyi ve DAW’ların aldıkları oy sayıları ile yüzdeleri aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

Soru 7: “Son bir yıl içinde kullanmakta olduğunuz DAW(lar) dışında başka bir DAW denediniz mi?”

Katılımcıların %54’ü bu soruda “evet” cevabını işaretlemiş. Her zaman yeni programlara, cihazlara, fikirlere ve tekniklere açık olmakta fayda var!

Soru 8: “Kullanmakta olduğunuz DAW’ı 2023 içinde değiştirmeyi düşünüyor musunuz?”

Tıpkı geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu sene de katılımcıların çoğu kullandıkları DAW’ı değiştirmeyi düşünmediklerini söylemiş. Kullandıkları DAW’dan memnun olduğu için değiştirmek istemeyenler oyların %71’ini oluşturuyor. Geçtiğimiz yıl bu, %75’ti.

Yeni bir DAW kullanmak gözlerini korkuttuğu için kullandığı DAW’ı değiştirmek istemeyenler oyların %11’ini, çalışma düzenini değiştirmekten çekindikleri için kullandığı DAW’ı değiştirmeyi düşünmeyenler ise oyların %7’ini oluşturuyor. Katılımcıların sadece %10’u kullandığı DAW’ı değiştirmeyi düşündüğünü ifade etmiş.

Soru 9: “Mobil cihazlar üzerinde DAW kullanıyor musunuz?”

Katılımcıların %75’i mobil cihazlar üzerinde DAW kullanmadığını ifade etmiş. Geçtiğimiz yıl bu, %75’di. Önemli bir değişiklik olmamış.

iPhone ve iPad üzerinde DAW kullananlar oyların %16’sını oluşturuyor. Sonuçları filtreleyip bu kullanıcıların dağılımlarına baktım:

  • %55’i profesyonel olarak müzik prodüksiyonu üzerine çalışıyor.
  • %54’ü ağırlıklı olarak Mac OS X kullanıcısı.
  • %50’si birden fazla DAW kullanıyor.
  • Birinci tercih olarak kullandıkları DAW’lar Logic Pro (%31), Studio One (%18) ve Live (%15).

Gelecek yıllarda ana platform olmasa da mobil cihazlar üzerinde DAW kullanımı artabilir diye düşünüyorum.

Özet Olarak…

2022’nin özetini aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

Benim Cevaplarım

2016 ve 2017 anketlerinden sonra benim cevaplarımı ve DAW seçimlerimi soranlar olmuştu. 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarında açıklamıştım, bu sene de açıklayayım.

Çalışma alanım: Profesyonel olarak müzik prodüksiyonu + post prodüksiyon (görüntülü medya için ses) alanlarında çalışyorum. Profesyonelim. Gelirimi bu alanlardaki projeler üzerinde çalışarak ve yine bu alanlar üzerine dersler vererek kazanıyorum.

Ağırlıklı olarak kullandığım bilgisayar işletim sistemim: Mac OS X. 1992’den bu yana Mac kullanıcısıyım. Bazı akustik ve ölçüm programları dışında bütün işlerim için Mac kullanıyorum

DAW kullanımım: Birden fazla DAW kullanıyorum.

Birinci tercih olarak kullanmakta olduğum DAW: Pro Tools.

1995’ten bu yana kullandığım ve çok alıştığım için Pro Tools ile çalışırken kendimi evde hissediyorum. Diğer yandan Avid’in fiyat politikasını ve kullanıcılarına uzak durmasını hiç beğenmiyorum. Ancak hem alışkanlıktan hem de profesyonel müzik ve ses post prodüksiyon piyasasında hâlâ standart olmasından dolayı yakın zamanda Pro Tools’u bırakacağımı sanmıyorum.

Bu DAW’ı kaç yıldan beri kullanıyorum? 1995’ten bu yana… Tam 26 sene olmuş!

İkinci tercih olarak kullanmakta olduğum DAW’lar: Logic Pro ve Reaper.

Logic Pro bence bir Mac kullanıcısı için harika bir seçim. Mac’te sorunsuz çalışıyor. Fiyat performans olarak muhteşem: Bir defa ücret ödüyorsunuz, o kadar! Müthiş bir paket olarak geliyor. Synthesizer, sampler, convolution reverb ve diğer bir sürü plug-in… Ne arasanız var. Ses bankaları da mevcut.

Reaper çok başarılı bir program. Özellikleri ve kişiselleştirme (customization) kabiliyeti müthiş. Deneme süresi çok uzun, almak isterseniz de fiyatı çok uygun.

Son bir yıl içinde kullanmakta olduklarım dışında başka bir DAW denedim mi? Evet! Yukarıda da belirttiğim gibi yeni yazılımlar, cihazlar, teknikler, fikirler her zaman iyidir. Denemek lazım!

Kullanmakta olduğum DAW’ı 2023 içinde değiştirmeyi düşünüyor muyum? Hayır. Hem alışkanlıktan hem de profesyonel müzik ve ses post prodüksiyon piyasasında hâlâ standart olmasından dolayı yakın zamanda Pro Tools’u bırakacağımı sanmıyorum.

Mobil cihazlar üzerinde DAW kullanıyor muyum? Evet. Aslında daha çok deneme amaçlı ama yine de “Evet, iPhone / iPad üzerinde kullanıyorum” seçeneğini işaretledim.

Teşekkürler!

Ankete katılan ve destek veren herkese çok teşekkür ediyorum. Bakalım 2023 neler getirecek, ne gibi değişiklikler olacak…

Ses kayıt, müzik teknolojileri ve müzik prodüksiyonu üzerine kaynak kitaplar.
Bilgi için tıklayınız.

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Benzer paylaşımlar için beni Facebook, Instagram ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

Başlık fotoğrafı: cottonbro | Pexels

© 2023 Ufuk Önen. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.