Blog yazılarımı takip edenler hatırlayacaklardır, daha önce Sonarworks Reference kalibrasyon sistemi ve bunun yanı sıra kulakla miks yapanlara yönelik olarak geliştirilen akustik simülasyon plug-in’leri üzerine makaleler yazmıştım. Bu makalelerde bu plug-in’lerin sinyal zincirinin hangi noktasında kullanıldığını ve kullanırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini parça parça anlatmıştım. Bu sefer yazımı sadece bu konu üzerine kurup, bunları derli toplu bir şekilde sizlerle paylaşmak istiyorum.

Standart Kullanım

Sonarworks Reference ve benzeri kalibrasyon plug-in’leri ile Waves Abbey Road Studio 3 gibi akustik simülasyon plug-in’leri standart olarak DAW içindeki master kanala insert edilerek kullanılıyor.

Waves Abbey Road Studio 3

Kullanımları bu kadar basit ancak burada dikkat edilmesi gereken çok önemli bir nokta var!

Bu plug-in’ler sadece dinleme (monitoring) amaçlı olarak kullanılıyor. Miksinizi export/bounce ederken kullandığınız plug-in’i bypass konumuna almanız gerekiyor.

Hatta bazı plug-in’lerin bypass konumunda bile sinyal üzerinde etkisinin olduğuna dair bazı testler var. Bu, bütün plug-in’ler için geçerli değil elbette ama yine de plug-in’i bypass konumuna almak yerine kaldırmak en azından kafada soru işareti kalmaması açısından daha iyi olabilir.

Eğer export/bounce sırasında kullandığınız plug-in’i bypass konumuna almazsanız ya da kaldırmazsanız bu plug-in tarafından dinleme amaçlı olarak yapılan tüm düzeltme, simülasyon ve işlemler export aldığınız miks dosyası içine yazılır! Bu da tabii hiç istenmeyen bir şey!

Bu noktaya çok dikkat etmek gerekiyor!

Diğer Kullanım Yolları

Çalıştığınız DAW, kalibrasyon veya akustik simülasyon plug-in’lerini sadece dinleme amaçlı olarak kullanma imkanı tanıyorsa şanslısınız! Bu sayede miksi export/bounce ederken plug-in’i kapatmayı unuttum mu unutmadım diye sonradan şüpheye düşmek gibi bir derdiniz olmaz.

Aşağıda üç DAW üzerinden örnek vereceğim.

Pro Tools

Pro Tools, kalibrasyon veya akustik simülasyon plug-in’inlerini sadece dinleme amaçlı olarak kullanmak için ayrı bir özellik sunmuyor ama Pro Tools içinde bunu yapmak çok zor değil.

  • Yukarıdaki ekran görüntüsünde olduğu gibi kanal çıkışlarını bir bus’a gönderin (ben bu örnek için “Miks Yolu” adını kullandım).
  • Master kanalın çıkışını da “Miks Yolu” olarak ayarlayın.
  • Monitör için bir aux kanalı açın, girişini “Miks Yolu” olarak, çıkışını ise ana çıkışa gidecek şekilde ayarlayın.
  • Kullanmak istediğiniz kalibrasyon veya akustik simülasyon plug-in’ini monitör için açtığınız aux kanalına insert edin.

İşlem tamam!

Tabii parçayı bounce ederken kaynak olarak “Miks Yolu” adını verdiğimiz bus’ı seçmeniz gerekiyor. Küçük ama çok önemli bir detay!

Reaper

Reaper, kalibrasyon veya akustik simülasyon plug-in’inlerini sadece dinleme amaçlı olarak kullanmak için pratik bir özellik sunuyor.

  • View menüsünde “Monitoring FX” seçeneğine tıklayın.
  • Açılan FX: Monitoring adlı pencerede “Add” butonuna tıklayın.
  • Kullanmak istediğiniz kalibrasyon veya akustik simülasyon plug-in’ini seçin.

Bu kadar! Seçtiğiniz plug-in’i sadece dinleme amaçlı olarak kullanabilirsiniz.

Studio One

Studio One 5, Listen Bus adında, kayıt konsollarındaki gibi ana çıkıştan bağımsız olarak sinyal taşıyan ayrı bir kontrol odası çıkışı sunuyor.

  • Mikserin üzerine gelip sağ tıklayın (alternatif olarak mikserin sol kısmında yer alan kolondaki ingiliz anahtarı simgesine de tıklayabilirsiniz).
  • “Enable Listen Bus” seçeneğini işaretleyin.
  • Listen Bus çıkışını ana çıkışa yönlendirin.
  • Listen Bus üstüne kullanmak istediğiniz kalibrasyon veya akustik simülasyon plug-in’ini ekleyin.

Studio One’ın Listen Bus özelliği Pro Tools ve Reaper arasında bir noktada duruyor.

Diğer DAW’lar

Eğer bunların dışında bir DAW kullanıyorsanız ve kullandığınız DAW üzerinde Reaper veya Studio One’daki gibi bir özellik varsa kullanmanızı tavsiye ederim. Yoksa, büyük ihtimalle yukarıda Pro Tools için anlattığım yöntemin bir benzer şeklini uygulayarak işi çözebilirsiniz.

Yukarıda da belirttiğim gibi, kalibrasyon veya akustik simülasyon plug-in’lerini doğrudan master kanala insert etmek yerine sinyal akışınıza sadece dinleme amaçlı olarak yerleştirirseniz, miksinizi export/bounce ederken plug-in’i kapatmayı unuttum mu unutmadım diye sonradan şüpheye düşmek gibi bir derdiniz olmaz.

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Benzer paylaşımlar için beni Facebook, Instagram ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

© 2021 Ufuk Önen. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.