POW-r. Bu harfleri bazı dithering plug-in’lerinin üzerinde ya da kulandığınız DAW’ın export penceresinde görmüş olabilirsiniz. Peki, nedir bu POW-r?

POW-r (Psychoacoustically Optimized Wordlength Reduction), dithering ve noise shaping için kullanılan bir algoritma seti. 1997-1998 yılları arasında Dolby Labs, Weiss Engineering, Millennia Media ve Z-Systems firmalarının oluşturduğu bir konsorsiyum tarafından geliştirilmiş olan bu set, ticari olarak lisanslanabilir bir ürün. Avid (Pro Tools), Apple (Logic Pro) ve Ableton (Live) gibi birçok firma DAW ve plug-in’lerinde dithering ve noise shaping için bu algoritma setini kullanıyor.

POW-r, üç farklı algoritmaya sahip: POW-r #1, POW-r #2 ve POW-r #3

Apple Logic Pro – Bounce penceresindeki dither algoritma seçenekleri

POW-r #1

POW-r #1, daha çok rock, pop ve hip-hop gibi kompresörün agresif kullanıldığı (dinamik alanı dar olan) müzik türlerine uygun bir algoritma. Bunun yanı sıra, stereo genişliği çok fazla olmayan kayıtlar için de ideal. Bu algoritmada noise shaping özelliği bulunmuyor, diğer bir deyişle sinyale herhangi bir EQ eğrisi uygulanmıyor. Bu sebepten dolayı POW-r #1 ‘noise shaping dithering’ değil de sadece ‘dithering’ algoritması olarak geçiyor.

POW-r #2

POW-e #2, konuşma ve diyalog kayıtları için tasarlanmış bir algoritma. 2 kHz civarında azalan, 14 kHz üstünde ise yükselen bir noise shaping eğrisine sahip. Bu sayede quantization hatalarını maskelerken konuşma kayıtlarındaki insan sesi ve anlaşılabilirlik açısından önemli olan frekans aralığına fazla müdahale etmemiş oluyor. Apple, Logic Pro için hazırlamış olduğu kullanım kılavuzunda, POW-r #2’nin sinyalin dinamik aralığını 5-10 dB arasında artırabildiğini yazıyor.

POW-r #3

POW-e #3, orkestra kayıtları gibi dinamik alanı çok geniş ve stereo genişliği çok fazla sinyaller için tasarlanmış bir algoritma. POW-r #2’ye göre biraz daha agresif bir noise shaping eğrisi kullanıyor. Apple, Logic Pro için hazırlamış olduğu kullanım kılavuzunda, POW-r #3’ün sinyalin dinamik aralığını (özellikle 2-4 kHz arasındaki bölgede) 20 dB’ye kadar artırabildiğini yazıyor.

Pro Tools POW-r Dither plug-in’i

Diğer Algoritma Setleri

POW-r, tek dithering ve noise shaping algoritması değil elbette. Başka firma ve oluşumlar tarafından tasarlanmış farklı farklı algoritmalar var. Aklıma ilk gelenler olarak Apogee UV22, Waves IDR ve Izotope MBit’i sayabilirim.

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Benzer paylaşımlar için beni Facebook, Instagram ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

Başlık fotoğrafı: Pete Linforth from Pixabay

© 2022 Ufuk Önen. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.