Reverb ve delay, müzik prodüksiyonunda sürekli kullandığımız iki efekt. Yerine göre, bazı enstrümanlar için sadece reverb, bazı enstrümanlar için sadece delay, diğerleri için ise aynı anda hem reverb hem de delay kullanıyoruz. Reverb ve delay’i birlikte kullanırken tercih ettiğimiz sinyal akışının aldığımız sonuç üzerinde bir etkisi oluyor. Bu etki bazen küçük bazen de büyük olabiliyor. Küçük dahi olsa detaylar ve ayrıntılar bir araya geldiğinde bütünü ciddi anlamda etkileyebiliyor. Bu sebepten dolayı reverb ve delay’i birlikte kullanırken sinyal akış seçeneklerini dikkate almakta fayda olduğunu düşünüyorum.

Yazıya devam etmeden önce, efekt işlemcilerin send yöntemi ile kullanılmasına aşina değilseniz aşağıdaki yazıları okumanızı şiddetle tavsiye ederim:

Orijinal Sinyal + Reverb + Delay

Reverb ve delay’i birlikte kullanırken bir seçenek olarak kanaldaki sinyali send yöntemi ile aynı anda hem reverb hem de delay’e gönderebiliriz. Bu seçenekte sonuçta elimizde üç farklı sinyal oluyor. Bunları seviye olarak kendi aralarında dengeleyip ve stereo panorama içinde dağıtıp miksin içinde kullanıyoruz:

  • Orijinal (dry) sinyal
  • Reverb eklenmiş sinyal
  • Delay eklenmiş sinyal

(Orijinal Sinyal + Reverb) + (Delay + Reverb)

Diğer bir seçenek olarak sinyali yine send yöntemi ile aynı anda hem reverb hem de delay’e gönderebiliriz. Fakat bundan sonra ek bir adım olarak delay’in çıkışını da reverb’e yönlendirebiliriz. Bu sinyal akış seçeneğinde delay tarafından üretilen tekrarlar kuru (diğer bir deyişle reverb’süz) kalmıyor. Orijinal sinyale nasıl reverb efekti ekliyorsak, delay tarafından üretilen tekrarlara da reverb eklemiş oluyoruz. Bu seçenekte de sonuçta elimizde üç farklı sinyal oluyor. Bunları seviye olarak kendi aralarında dengeleyip ve stereo panorama içinde dağıtıp, miksin içinde kullanıyoruz.

Karşılaştırma

Aşağıdaki videoda birinci seçenek ve ikinci seçeneğin karşılaştırmasını bulabilirsiniz. Birinci seçenekte efektsiz gitar aynı anda hem reverb hem de delay’e gönderiliyor ve bu üç sinyal birleştiriliyor. İkinci seçenekte ise efektsiz gitar hem reverb hem de delay’e gönderiliyor, daha sonra delay tarafından üretilen tekrarlar reverb’e gönderiliyor. Son olarak yine bu üç sinyal birleştiriliyor.

İki seçenek arasında çok büyük olmasa da miksin içinde değişiklik yaratacak kadar bir fark duyuluyor. İkinci seçenekte delay tarafından üretilen tekrarlar orijinal sinyal ile birlikte aynı hacim/alan içine giriyor.

Sonuç

Peki, hangisi doğru? Hangi seçeneği kullanmalıyız? Bence doğrusu yok. Hangisinin kullanılacağı duruma ve tercihlere göre değişir. Eğer tekrarları miks içinde kuru sinyalden daha farklı bir alana konumlandırmak istiyorsak birinci seçenek daha isabetli bir seçim olabilir. Diğer yandan tekrarları kuru sinyal ile aynı alana konumlandırmak istiyorsak, bu durumda ikinci seçenek daha isabetli olacaktır.

İlgili Yazılar:

Müzik Prodüksiyonlarında Reverb Kullanımı

Reverb Üzerindeki Decay ve Pre-Delay Parametrelerinin Ayarlanması

Ters Reverb Efekti

Gated Reverb: Yanlışlıkla Bulunan ve 80’lere Damgasını Vuran Efekt!

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Benzer paylaşımlar için beni Facebook ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

Başlık fotoğrafı Karsten Schneidermann | Unsplash

Videodaki gitar kanalı: Boogiesnakes “It’s My Right” | Link

© 2019 Ufuk Önen. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.