Bettermaker, ağırlıklı olarak mastering için EQ ve kompresör gibi dijital olarak kontrol edilebilen analog hardware cihazlar üreten Polonyalı bir firma. EQ232D adını verdikleri EQ plug-in’lerini de yine kendi ürünleri olan EQ232P MKII isimli hardware EQ ünitesinden modellemişler.

Bettermaker EQ232D, Pultec tarzı bir EQ. Seçtiğiniz bir frekansın seviyesini aynı anda hem açabiliyor (boost) hem de kısabiliyorsunuz (cut / attenuate).

Teorik olarak bu anlamsız bir şey çünkü bir frekansı aynı miktarda hem açar hem de azaltırsanız bu işlemler birbirlerini iptal ederler. Örnek olarak 80 Hz’i aynı anda hem 3 dB açar hem de 3 dB kısarsanız sonuç (+3 dB) + (-3 dB) = 0 dB olur. Yaptığınız işlemin sinyal üzerinde bir etkisi olmaz.

Tabii analog cihazlarda bu teori tam olarak işlemiyor… Pultec EQ da bunun güzel bir örneği.

Pultec EQ

Orijinal Pultec ünitesi (EQP-1A) üzerindeki boost kontrol kazancı, cut kontrol kazancından biraz daha yüksek. Buna ek olarak, boost ve cut kontrollerinin etki ettikleri frekans noktaları da tam tamına aynı değil. Bu küçük kaymalar analog devrelerin dijital kadar hassas olmamasından ileri geliyor. Bu sebepten dolayı bir frekansı aynı anda hem açıp hem de azalttığınızda ortaya farklı bir frekans cevabı çıkıyor.

“Farklı” diyorum çünkü açıklaması gerçekten zor. Belki sesin çamurlanmadan gövdesinin artması gibi açıklanabilir. Belki…

Bu farklılık, Pultec EQ’yu bir yandan davul ve bas gitar gibi enstrüman kanalları, diğer yandan da mastering işlemi için popüler bir seçim haline getiriyor. Birçok mühendis çalıştıkları projelerde vintage Pultec EQ’ları ya da sonradan üretilen hardware EQ ünitelerini veya Pultec tarzı EQ plug-in’lerini kullanıyor.

Şimdi gelelim Bettermaker EQ232D’ye…

Bettermaker EQ232D

Bettermaker EQ232D, tek (mono) veya çift kanal olarak kullanılabiliyor. Çift kanal kullanımda stereo ve M/S seçenekleri mevcut. Plug-in stereo modda iken iki kanal seçiminize bağlı olarak birbirlerinden bağımsız ya da birbirleri ile bağlı olarak çalışabiliyor.

EQ232D üzerinde her kanal için bir high-pass filtre (18-200 Hz, 24 dB/oct); iki parametrik EQ (45 Hz – 1 kHz ve 650 Hz – 15 kHz, her ikisi de 1/5 – 3 oktav aralığa sahip) ve bir de Pultec EQ bölümü bulunuyor.

Pultec EQ bölümü ‘Low’ ve ‘High’ olarak ikiye ayrılıyor. Low Frequency kısmında dört adet frekans seçeneği var: 20, 30, 60 veya 100 Hz. Bu kısımda bulunan Boost ve Attenuate kontrolleri seçtiğiniz frekans üzerinde işlem yapıyor. Boost ve Attenuate için ayrı frekanslar seçemiyorsunuz.

High Frequency kısmında Boost ve Attenuate için iki farklı frekans seçeneği var. Boost için 3, 4, 6, 6, 10, 12 ve 16 kHz; Attenuate için de 5, 10 ve 20 kHz. High Frequency kısmı için ayrıca Bandwidth kontrolü de bulunuyor.

Bu arada, CPS ve KCS ne diye soracak olursanız…

  • CPS = Cycle Per Second (Hz)
  • KPS = Kilocycles Per Second (kHz)

Orijinal Pultec EQP-1A üzerinde de Hz yerine CPC, kHz yerine de KPS yazar.

Modern Müzik Türleri İçin Uygun

Bettermaker EQ232D, Pultec tarzı bir EQ ama bu modern müzik türleri için uygun olmadığı anlamına gelmiyor. Geçmişte EQ daha “az” kullanılıyordu, diğer bir deyişle EQ ile daha “küçük” değişiklikler yapılıyordu. Günümüzde EQ ile artık daha “büyük” hareketler ve daha “ağır” değişiklikler yapıyoruz. Plug-in’i denerken yer yer parametrelere oldukça yüklendim; aldığım tepkiler oldukça iyiydi. Bence Bettermaker EQ232D, hip-hop, trap ve metalcore gibi modern müzik türleri için de uygun bir EQ plug-in’i.

Linkler: Bettermaker (üretici firma) / Plugin Alliance (ses örnekleri, 14 günlük demo ve satış).

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Benzer paylaşımlar için beni Facebook, Instagram ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

Pultec EQP-1A fotoğraf: Wikimedia Commons

© 2021 Ufuk Önen. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.