Ronnie James Dio (1942-2010), bana ve daha birçoklarına göre, hard rock ve heavy metal dünyasının gelmiş geçmiş en önemli solistlerinden biridir. Rainbow ile Ritchie Blackmore’s Rainbow, Rising, Long Live Rock’n’Roll; Black Sabbath ile Heaven and Hell, Mob Rules; soyadını taşıyan Dio adlı grubu ile Holy Diver, The Last in Line ve Sacred Heart gibi kendi müzik türünde klasik olarak kabul edilen birçok albüme imzasını atmıştır.

Dio’nun en bilinen parçalarından biri Holy Diver (1983) albümüne ismini veren “Holy Diver”dır. Aşağıdaki video, “Holy Diver” parçasının vokal kanallarından oluşuyor.

Vokalleri dinlerken bence ilk olarak dikkat çeken nokta, Dio’nun vokallerinin entonasyon açısından ne kadar düzgün olduğu… Bugün entonasyon eskisi kadar büyük bir sorun değil. Vokalistin performansı genel olarak iyiyse, kaydı Auto-Tune veya Melodyne gibi bir “pitch correction” plug-in’i sayesinde mükemmele yaklaştırmak mümkün. Ancak Dio’nun Holy Diver albümünü kaydettiği yıllarda böyle bir teknoloji yoktu. Bu parçadaki vokaller sadece ve gerçekten kabiliyetin ve müzisyenliğin ürünü; teknolojinin değil.

Kompresör bayağı iddialı bir şekilde kullanılmış ancak vokalin ve müziğin yapısı ile iyi uyuşuyor.

Uzun bir reverb kullanılmış. Miksin tamamını dinlediğinizde reverb tonlamasının miks ile iyi bir şekilde uyuştuğunu duyuyoruz.

Analog bant döneminde en büyük problemlerden biri kanal sayısıydı. 80’li yıllarda Batı ülkelerindeki stüdyolarda standart olarak 24 kanal makara bant kayıt cihazları kullnılıyordu. 1:59-2:43 arasında giren ritm gitardan anladığım kadarıyla kanal sayısı zar zor yetmiş ve solonun altındaki ritm gitarı vokal kanallarından birine kayıt etmişler (ya da vokallerin en son kaydedildiğini varsayarsak vokal kanallarından birini gitar kanalına kaydetmiş de olabilirler).

R.I.P. Ronnie James Dio. Bize bıraktğın müzikler için sana ne kadar teşekkür etsek azdır.

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Benzer paylaşımlar için beni Facebook ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

Yazı: Ufuk Önen 2017

Fotoğraf: Photobra | Adam Bielawski (Own work) [CC BY-SA 3.0 or GFDL], via Wikimedia Commons