Bu yazımda, stereo kanalları biraz daha geniş duyurabilmek için kullandığım basit bir EQ tekniğini sizlerle paylaşmak istiyorum. Split EQ olarak adlandırılan bu tekniği uygulamak için stereo sinyalin sol ve sağ kanallarına birbirlerinden bağımsız olarak müdahale edebilmemiz gerekiyor. Bunun için de EQ plug-in’ini multichannel değil, multi-mono olarak kullanmaya ihtiyaç duyuyoruz.

Plug-in’lerin multi-mono olarak nasıl kullanıldıklarını “Multichannel ve Multi-Mono Plug-in Kullanımları Arasındaki Fark” başlıklı yazımda açıklamıştım.

Split EQ Tekniği

Split EQ tekniği ile stereo genişletme yapmak için ilk olarak stereo kanala bir EQ plug-in’i insert etmek ve onu multi-mono konuma alıp, sol ve sağ taraf arasındaki bağlantıyı kesmek gerekiyor. Bu noktadan sonra plug-in, sol ve sağ kanallar üzerinde ayrı ayrı işlem yapabilir hale geliyor.

Alternatif olarak, eğer multi-mono plug-in kullanım özelliği olmayan ya da bu özelliğin uygulanması zor olan bir DAW ile çalışıyorsanız bu durumda kendi içinde multi-mono özelliğe sahip olan bir plug-in kullanabilirsiniz.

Bu yazıda örnek olarak kullanmak için ben Waves Renaissance EQ plug-in’ini seçtim. Sebebi, hem bu plug-in içinde multi-mono özelliğinin bulunması hem de sol ve sağ kanalların EQ eğrilerini farklı renklerdeki çizgilerle aynı pencerede göstermesi.

Plug-in hazır… Şimdi gelelim split EQ tekniği ile stereo kanalların nasıl genişletildiğine…

Split EQ ve Stereo Genişletme

Split EQ tekniği ile stereo kanalı daha geniş duyurmak için tek yapmanız gereken, bir kanala EQ uygulayıp, diğer kanala ise o eğrinin tersini uygulamak.

Yukarıdaki örnekte sol kanalda 5 kHz üzerini shelf EQ ile 6 dB yükselttim. Sağ kanalda ise tam tersini yaptım. 5 kHz üzerini yine shelf EQ ile 6 dB azalttım.

Sarı çizgi sol, kırmızı çizgi ise sağ kanalın EQ eğrisini gösteriyor.

Bu kadar basit!

Mono Uyumluluğu!

Sol ve sağ kanaldaki ayarların birbirleri ile tam olarak ters olması gerekmiyor. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, sinyal monoya dönüştürüldüğünde faz kaybı olup olmadığı.

“Mono Uyumluluğu Gerçekten Önemli mi?” başlıklı yazımda da bahsettiğim gibi, bugün popüler olarak kullanılan, bazı insanlar için neredeyse tek müzik dinleme aracı haline gelen kablosuz hoparlörlerin büyük çoğunluğu mono. İşte bu sebepten dolayı mono uyumluluğu bugün hala (hatta 10-15 sene öncesine göre muhtemelen çok daha) önemli!

Mono uyumluluğunun kontrolü için “Mono Uyumluluğunu Nasıl Kontrol Ederiz?” başlıklı yazımı okuyabilirsiniz.

Sonuç

Basit bir EQ tekniği ile elde ettiğimiz bu yöntem, özellikle stereo duyum üzerinde çok belirgin değil de daha “ince” bir genişleme etkisi istediğimiz durumlarda gerçekten çok işe yarıyor. Mutlaka deneyin!

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Benzer paylaşımlar için beni Facebook, Instagram ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

Başlık fotoğrafı: Jerson Vargas | Pexels

© 2021 Ufuk Önen. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.