Yazılarımı takip ediyorsanız hatırlarsınız, “Müziğinizi iTunes, Apple Music, Spotify ve Benzeri Dijital Platformlara Nasıl Dağıtabilirsiniz?” başlıklı bir yazı yayımlamıştım. Bazı okuyucularım bu yazı üzerine bana mesaj gönderip telif hakları kazançları ve dijital müzik platformlarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi ile ilgili birtakım sorular sordular. Bu konuda uzman olmadığım için ben de bu soruları Mali Müşavir Evren Özmen’e yönelttim. Kendisi ile kısa bir söyleşi yaptık.

Bu arada, Evren Özmen mali konularda yazılar yazıyor ve Medium hesabında paylaşıyor. Özellikle girişimciler için temel bilgileri ve güncel konuları herkesin anlayabileceği çok sade bir dil kullanarak açıklıyor. Unutmayın, 21. yüzyılda serbest çalışan her müzisyen ve müzik profesyoneli bir girişimci gibi hareket etmek zorunda. Yazılara göz atmanızı tavsiye ederim. Ana sayfaya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Mali Müşavir Evren Özmen ile Söyleşi

Ufuk Önen: İlk önce telif haklarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi üzerine biraz konuşmak isterim. Bildiğim kadarıyla müzik, film, kitap, bilgisayar programı gibi eserlerden telif hakkı geliri elde eden eser sahipleri belli bir sınıra kadar vergiden muaf oluyorlar. Bu gelirlerden yapımcı ve yayıncı firmalar tarafından sadece stopaj kesintisi yapılıyor diye biliyorum.

Evren Özmen: 2019 yılının sonunda çıkan 7224 sayılı kanun öncesinde eser sahipler ne kadar para kazanırsa kazansın, karşı taraf [yapımcı firma veya yayınevi] onlar adına %17 stopaj kesintisi yapıp beyan ediyorlardı ve sanatçının sonrasında hiçbir şey yapmasına gerek kalmıyordu. Bu gelir devamlılık gösterse bile, yani bir yılda birden fazla yapılsa bile, gider pusulası düzenlenip stopaj ödendiği sürece, yıl içinde kazanılan miktar ne olursa olsun, eser sahibinin bir şey yapmasına gerek kalmıyordu. 2019 yılında çıkan kanun sonrasında yıllık gelire 600 bin TL üst sınırı geldi. Yani yeni kanuna göre, eser sahibi yılda 600 bin TL üzerinde telif geliri elde ediyorsa o yıl içinde takip eden Mart ayında beyanname vermek zorunda. Örnek olarak, 2020 yılı içinde bir eser sahibi 700 bin TL gelir elde etmişse, 2021 Mart ayında o gelirin tamamını beyan etmek zorunda.

Ufuk Önen: Peki, 600 bin TL sınırı geçildiğinde stopaj kesintilerinin durumu ne oluyor.

Evren Özmen: Sene içinde ne kadar gelir elde edileceğinin bilinmesi mümkün değil. Sene içinde 600.-TL sınırı ister geçilsin ister geçilmesin, karşı taraf eser sahipleri adına stopaj yapıyor. Eğer bu sınır geçilirse eser sahibi yıllık gelirin tamamı için beyanname veriyor. Yukarıdaki örnekten devam edecek olursak, 700 bin TL için sınırı aşan kısım olan 100 bin TL için değil, 700 bin TL’sının tamamı için beyanname veriliyor. O beyannamede firmalar tarafından yapılan stopaj kesintileri de beyan ediliyor ve hesaplanan vergiden düşüyor.

Ufuk Önen: Hesaplanan bu vergiden başka giderleri düşmek de mümkün müdür?

Evren Özmen: Eser sahibi artık beyanname veren bir mükellef haline geldiği için bazı indirim yapma haklarına sahip oluyor. Mesela, çocuklar özel okula gidiyorsa eğitim ücretleri veya sağlık harcamaları beyan ettiğiniz gelirin %10’una kadar indirim konusu yapılabiliyor. Yine aynı örnek üzerinden gidersek, 700 bin TL gelir beyan ettiyseniz, 70 bin TL’sına kadar bu tip harcamaları vergiden düşebiliyorsunuz.

Mali Müşavir Evren Özmen

Ufuk Önen: Kendi müziğini üretip Spotify, Apple Music gibi dijital müzik platformlarında yayınlayan sanatçılar var. Bu sanatçıların bazıları müziklerini bu platformlara DistroKid, TuneCore gibi yabancı aracı firmalar üzerinden dağıtıyorlar. Bu şekilde elde edilen gelirleri vergi açısında nasıl değerlendirmek gerekir? Bunlar telif hakkı gelirleri kapsamında mıdır sizce?

Evren Özmen: Bir kere, her şeyden önce, firma yurtdışında olduğu için stopaj kesintisi yapılmamış oluyor bu gelirler üzerinden. Dolayısıyla bunu telif geliri gibi düşünmek mümkün değil. Sanırım burada da freelance sitelerinde veya aracı oyun platformlarında olduğu gibi bir sistem var. Aracı site veya platformda para birikiyor, onlar size aylık olarak gönderiyorlar veya siz istedikçe çekiyorsunuz, değil mi?

Ufuk Önen: Evet, DistroKid ve TuneCore gibi aracı firmalar bu şekilde çalışıyor. Spotify ve Apple Music gibi platformlar parçalarınızın dinlenme sayısına göre bir hesap çıkartıp aracı firmaya ödeme yapıyor. O aracı firma da size ödeme yapıyor.

Evren Özmen: Mevzuatta bunun karşılığında vergi mükellefi olmak var. Bu gelirlerden elde edilen para Türkiye’ye geldiğinde beyan etmek durumundasınız. Aksi taktirde maliye tespit ederse ceza yazar. Bugüne kadar dijital müzik platformları ile ilgili kesilen herhangi bir ceza duymadım ama iki gün sonra maliye tarafından tespit edilip edilmeyeceğine göre hareket etmemek lazım. Benzer durumları YouTube ve AdSense gibi yerlerden gelir edenlerde gördük. Bankalardan maliyeye dökümler gitti. Gelirlerini beyan etmeyenler için sonuçları çok üzücü oldu maalesef. Dolayısıyla, özellikle rakamlar büyüdükçe şirketleşmek gerekiyor.

Tabii bu konuda belirsizlikler de var. Bence Gelir İdaresi’nin hem e-ticaret hem de internet üzerindeki platformlardan gelir elde edenler için bir kitapçık yayınlaması lazım. Nasıl her sene kira geliri elde edenler için kitapçık yayınlıyorlarsa bunun için de bir kitapçık çıkartmalılar. Bu insanlar yurtdışından para getiriyorlar. Sonrasında ceza yazmak bu insanları küstürmek demek. Müzik üretmek, oyun üretmek, yazılım üretmek ve bunun karşılığında ülkeye döviz getirmek çok değerli.

Ufuk Önen: Aslında bir de şöyle bir durum var: Kendi parçamızın prodüksiyonunu kendimiz yapıp, kendimiz dağıttığımız anda biz label (plak şirketi) yani firma gibi hareket etmeye başlıyoruz. Yani bu, eser sahipliğinden daha farklı bir şey. Belki prodüksiyona başka bestecileri ve söz yazarlarını da katıyoruz. Belki başka müzisyenleri icra için davet ediyoruz ve bunun için ödeme yapıyoruz. Belki kayıt, miks ve mastering için profesyonel hizmet alıyoruz ve bunun karşılığında ödemeler yapıyoruz. Kısacası aslında prodüksiyon yapan bir firma gibi hareket etmiş oluyoruz. Dolayısıyla sanırım bu işin en doğru olanı şirketleşmek, değil mi?

Evren Özmen: Evet, zaten bu dediğiniz modelde telif kazancı yok. Ticari kazanç var. Siz şirket olarak ticari kazanç elde edeceksiniz. Eğer besteciler, söz yazarları varsa onlara %17 stopaj kesintisi yapıp telif ödeyeceksiniz.

Sonuç Olarak…

Evren Özmen anlaşılması çok basit bir şekilde izah etti ama ben yazının sonunda kısa bir özet geçmiş olayım… Sonuç olarak, dikkat edilmesi gereken nokta, elde edilen gelirin telif hakkı geliri olup olmadığı. Eğer söz konusu gelir eser sahipliğinden doğan telif hakkı geliri ise ve bu geliri size ödeyen firma stopaj kesintisi uyguluyorsa, miktar yıllık toplam 600 bin TL’sını geçmediği sürece sizin bir şey yapmanıza gerek kalmıyor. Eğer 600 bin TL’sını geçerse beyanname vermeniz gerekiyor.

Diğer yandan eğer siz bir prodüksiyon firması gibi hareket ediyorsanız, bu durumda şirket kurmanız gerekiyor. Biz, yukarıda, aracı firmalar vasıtasıyla Spotify ve Apple Music gibi dijital müzik platformları üzerinden elde edilen gelirlerin bu sınıfa girdiğini yorumladık. “Yorumladık” diyorum çünkü özellikle yeni alanlar ve teknolojiye dayanan işlerde bazen belirsizlikler olabiliyor. Emin olamadığınız konularda Gelir İdaresi Başkanlığı’na yazıp, özelge talep edebilirsiniz.

Evren Özmen’in mali konularda herkesi anlayabileceği dilde yazılmış birçok yazısı var, göz atmanızı tavsiye ederim. Eğer şirket kurmayı düşünüyorsanız “Şirket Kuracaklar veya Kurmuş Olanlar İçin Önemli Bilgilerin Tamamı” ve “Şirket Kuracakların Bilmesi Gereken 7 Temel Kural” başlıklı yazılarını okumanızı tavsiye ederim.

Teknik terimler için müzik teknolojisi, müzik prodüksiyonu ve ses kayıt terimleri sözlüğüne göz atabilirsiniz.

Benzer paylaşımlar için beni Facebook, Instagram ve Twitter‘da takip edebilir, haberler için mesaj listeme üye olabilirsiniz. Teşekkürler.

Başlık fotoğrafı: Ryan HowerterUnsplash

Gitarist fotoğrafı: Edward Eyer | Pexels

© 2020 Ufuk Önen. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.